18 Ara ABD’de ağ tarafsızlığı tarih olmak üzere
ABD’de internetten sorumlu düzenleyici kuruluş olan Federal İletişim Kurulu (FCC), ağ tarafsızlığı (net neutrality) ilkesinin iptalini 2’ye karşı 3 oyla kabul etti.
Kullanıcıları internet sağlayıcılara karşı koruyan düzenlemenin iptaliyle, internet kullanım denetiminin olumsuz anlamda tümüyle değişmesi bekleniyor.
Geçtiğimiz perşembe günü çıkan kararın yankıları hem ABD hem de tüm dünyada artarak devam ediyor. Ağ tarafsızlığını savunanlar, başta öneriyi veren FCC Başkanı Ajit Pai olmak üzere bu karara sebep olan herkese ateş püskürüyor. Nitekim haksız da değiller. Zira, söz konusu karar internet sağlayıcılarına bazı içerikler için ekstra para talep etme veya bazı verilerin akışına öncelik tanıyıp diğerlerini es geçme, yani bir anlamda interneti farklı hızlarda işleme fırsatı veriyor. Kısıaca, internetin bir nevi “paralı yol” haline gelme tehlikesi bulunuyor.
Ağ tarafsızlığı ilkesi, internet servis sağlayıcılarının (ISS), kullanıcıların internet faaliyetlerinde kontrol gücüne sahip olmaması ilkesine dayanıyor. Bu ilkeye göre, sahip olduğunuz internet paketi dahilinde, istediğiniz her içeriğe eşit hızda ve kısıt olmadan ulaşabiliyorsunuz. Yani örneğin internet hızınız 10 Mbps ise, her web sitesine bu hızla girebiliyorsunuz.
Aksi bir senaryoda ise internet servis sağlayıcıları, bazı sitelere erişimi engelleyebilecek veya bazı servislerin hızını düşürüp, bazılarının hızını artırabilecek. Daha çok para ödeyen internet sitelerine erişimi hızlandırmak veya daha az ödeyenleri ise yavaşlatmak ISS’nin inisiyatifinde olacak. Bu da hem kullanıcıların hem de içerik üreticilerinin olumsuz etkilenmesi anlamına geliyor.
Facebook, Google, YouTube, Netflix gibi dev şirketler için bu elbette pek sorun teşkil etmeyecek. Bu şirketler servislerinin daha hızlı olması için ISS’lere gerekli parayı düşünmeden ödeyebilecek kudrete sahip. Ancak görece daha küçük ölçekli şirketler için bir nevi yolun sonu gelmiş olacak. Ayrıca yeni girişimlerin önü de kesilmiş olacak. Ayrıca yeni düzende, kullanıcılar almak istediği her hizmet için internet paketine ek bir ücret ödemek zorunda kalabilecek.
Bunlar elbette en kötü senaryolar ancak olmayacak diye bir şey yok. Nitekim tüm bu saydıklarımızın yolu artık açılmış durumda. Daha önce internetteki veri, hizmet veya platformları kontrol edemeyen, trafiği engelleyemeyen, tüm kullanıcılara ve internet üzerindeki tüm veri ve hizmetlere eşit mesafede durmak zorunda olan ISS’leri tüm bunları yapmaktan alıkoyan bir şey neredeyse kalmadı.
FCC’nin kararının kanuna dönmesi için önümüzde 6 haftalık bir idari süreç bulunuyor. Bu süreçte, ABD’deki birçok savcı ve tüketici derneği kararı mahkemeden döndürmek için var gücüyle kampanyalar düzenlemeye çoktan başladı bile.
