FACEBOOK’UN 1.6 MİLYAR KİŞİYİ İLK KEZ İNTERNETE BAĞLAMA PLANINDA İLK ADIM 4 dakikada okunabilir

FACEBOOK’UN 1.6 MİLYAR KİŞİYİ İLK KEZ İNTERNETE BAĞLAMA PLANINDA İLK ADIM 4 dakikada okunabilir

Facebook’un yüksek irtifa İHA’ları ilk kez tam boyutlu haliyle havalandı. Tek seferde 3 ay havada kalabilmek üzere tasarlanan İHA’ların kırsal alanda yaşayan 1.6 milyar kişiye internet hizmeti götürmesi planlanıyor.

Geçtiğimiz günlerde yayımladığımız bir makalede Hindistan’ın internet kullanıcısı sayısında ABD’yi geride bırakacak Çin’in ardından dünyada ikinci sıraya yükseldiğinden bahsetmiştik. Bu Hindistan’ın yükselişi adına önemli bir veri olmakla birlikte aynı zamanda dünyada internet ortamına katılacak yeni bireylerin nasıl yeni ekonomiler yaratacağını göstermesi açısından da dikkat çekiciydi.

Şuan dünyada 4 milyar kişi – yani internete bağlı insan sayısından daha fazlası – internete erişemiyor. İnsanlığın hayat standartları, şartların eşitliği ve bilgiye erişimi açılarından bakarsanız ulaştığımız teknoloji seviyesine rağmen bu sayı utanç verici. İkinci bir bakış açısı ise yeni ekonomilere dair oluşturduğu potansiyel. Bugün internete bağlanan 3 milyar insanın yarısından fazlası yani 1.65 milyar kişi her ay en az bir kez Facebook’a giriyor. Dolayısıyla Facebook geriye kalanlara erişmenin yanında yeni milyonların internete katılmasını hedeflerken oldukça vizyoner bir iş yapıyor; hem sosyal sorumluluk hem de büyüme hedeflerine yatırım.

Facebook’un 4 milyarlık internet dışı kitleye ulaşmak için kurduğu internet.org bir süredir Hindistan gibi ülkelerde çalışmalar yapıyor. Internet.org’un çalışmaları genellikle mevcut altyapıyı insanlara daha uygun fiyatlarla ya da ücretsiz olarak sunmak üzere oluyor. Temel vizyona paralel olarak Facebook’un içerisinde kurulan Connectivity Lab ise internet altyapısından kilometrelerce uzakta yaşayan insanlara internet götürmek için çalışıyor. Elbette zorlu bölgelerde yaşayan insanlar için hücresel veri ağları kurmak ya da fiber hatlar döşemek çok zorlu ve pahalı. Üstelik her yerde bunu yapmak yıllar sürecek. Bu yüzden Facebook mühendisleri gözünü göğe çevirmiş ve çözüm arayışına girişmiş.

Bu çözüm arayışları içerisinde internet yayını yapan özel uydular kadar radikal fikirlere kadar gidilmiş. Ancak ilk adım çok yüksek irtifalarda uçan insansız hava araçları üzerine atılıyor. Dün Facebook tarafından gerçekleştirilen ilk test uçuşunu bu kadar dikkat çekici kılan da bu.

Facebook şimdiye kadar farklı boyutlarda test ettiği İHA’ları dün ilk kez gerçek boyutlarında test etti. Yaklaşık 90 dakika sorunsuz havada kılan araç böylece temel tasarımların doğru olduğunu ortaya koydu. Elbette bu daha başlangıç. Daha onlarca saatlik test uçuşu ve uzun bir geliştirme süreci onları bekliyor. Zira Facebook bir yandan güneş enerjili ve süper verimli bir İHA üretmeye çalışırken bir yandan da interneti yüksek irtifalardan yere ulaştırabilecek bir lazer teknolojisini geliştirmekle uğraşıyor.

Aquila adı verilen İHA ortalama bir yolcu uçağının kanat açıklığına sahip, güneş enerjisinden faydalanarak bataryalarını şarj eden, 4 pervaneli, saatte 5KW güç harcayan çok yüksek verimli bir hava aracı. Facebook’un hedefi bu aracın yerden bir kez havalandıktan sonra 3 ay hiç yere inmemesini sağlamak. Ancak şimdilik bu hedefin bir hayli uzağındalar. Tamamlandığında yerden kalkıp yaklaşık 95 kilometre yukarı yol alacak olan Aquila, buradaki ince hava içerisinde belirli bir yörünge tutturacak ve aşağıya internet sinyali yayacak. Bu özelliği onu Google’ın üzerinde çalıştığı Project Loon’dan ayıran özelliklerin başında geliyor zira Facebook manevra kabiliyeti çok daha yüksek olduğu için İHA’ların bu göreve daha uygun olduğunu düşünüyor.

Bu araç için geliştirilen lazer sistemi ise saniyede onlarca gigabit aktarabilme potansiyeline sahip. Facebook’a göre bu teknoloji bir önceki standarttan 10 kat daha hızlı ve 15 kilometre öteden bir limonu hedef alabilecek kadar hassas. Gökyüzünde 95 kilometre yükseklikten yayımlandığında yerde 50 kilometrelik bir alandaki herkese internet gönderebileceği söyleniyor.

Facebook bu projeye şimdiye kadar 20 milyon dolardan fazla para harcamış. Bu harcamaların içerisinde satın alınan şirketlerin bedelleri de mevcut. Şimdilik final aşamasına da yakın oldukları söylenemez zira henüz üzerine lazerler eklenmiş bir prototip üretmiş değiller. Ayrıca dayanıklılık, hava şartları konusunda detaylı testler ve filolar üretmeyi mümkün kılacak kadar düşük maliyetler gerekiyor. Dolayısıyla 1.6 milyar insanın biraz daha beklemesi gerekecek.

Yine de Facebook şimdiden istediği etkiyi yakalamaya başladı dersek yanlış olmaz. İlk uçuş haberleriyle de ciddi şekilde PR karşılığı buldular.

Kaynaklar;

http://newsroom.fb.com/news/2016/07/aquilas-first-flight-a-big-milestone-toward-connecting-billions-of-people/

https://code.facebook.com/posts/268598690180189

http://www.theverge.com/a/mark-zuckerberg-future-of-facebook/aquila-drone-internet